Waarom het boek Rechters? Ik vind het een van de meest spannende verhalen die in de bijbel staan. Ze zijn zo menselijk ook. Aan de andere kant zijn ze ontzettend luguber. Ik was ooit in gesprek met een dominee die zei dat Halloween een duivels feest is waar we onze kinderen niet aan mogen blootstellen. Ik snap zijn punt zeker. Maar ik hoop voor de tere zieltjes van zijn kinderen dat hij na het eten niet voorleest uit het boek Rechters.
Ik weet nog dat ik als kind de verhalen van Gideon, Debora en Simson hoorde en dat we als klas op de basisschool juichten als de rechter van God gewonnen had. Nu ik 20 jaar verder ben in mijn leven en al die verhalen opnieuw lees, dan word ik er vaak stil van. Bij een enkel verhaal moet ik even bijkomen om te begrijpen wat ik nou zojuist gelezen heb.
Wij lazen thuis een keer dit Bijbelboek en een keer waren we echt gewoon verdrietig over wat we lazen. We waren er zo stil van dat we even niet wisten wat we moesten doen. In stilte deden we de afwas. Inmiddels ken ik de verhalen en kan ik ze al steeds beter relativeren. Maar dit is wel een waarschuwing. De meeste van deze verhalen zijn verschrikkelijk. Sommige verhalen zijn zo erg dat het gewoon een horrorfilm is. Maar waarom staan deze Bijbelverhalen in vredesnaam in de bijbel? Ik heb dat ook wel eens gevraagd aan mijn dominee. Maar over dat antwoord later meer.
De context van het boek Rechters. Jarenlang is het volk Israël onderdrukt door het volk Egypte. Door de tien plagen heeft God het volk uit Israël bevrijdt om ze door Mozes te laten brengen naar het beloofde land. God wilde Zijn volk een plek van vrijheid en liefde geven. Dit ging zo vaak mis. Het volk was zo opstandig en God gaf ze uiteindelijk de tien geboden. Het volk raakte in een vicieuze cirkel. Want telkens als ze verkeerde dingen deden, kregen ze nieuwe wetten en regels waar ze zich aan moesten houden.
Mozes was op een gegeven moment te oud en stierf. Jozua nam het stokje over om het volk Israël naar het beloofde land te brengen. Het land heette Kanaän. Daar woonden de Kanaänieten. Een moreel corrupt volk dat kinderen aan hun afgoden offerde. God had de wet aan Mozes en het volk Israël gegeven zodat ze vrij konden zijn. Een moreel goed leven konden leiden, volk met liefde en saamhorigheid. Om een leven van liefde en saamhorigheid te leiden moet je de slechte dingen in je leven verdrijven. Dat is een morele strijd. Zo kan je de verhalen ook lezen. Als een morele strijd die gevochten wordt.
Kanaän moet worden vrijgemaakt van morele onzuiverheid. Het is een geestelijke strijd. Niet uit wraak of een economische reden. Jozua is goed op weg, maar op een gegeven moment sterft hij door ouderdom en nu moet het volk het zelf doen. Dan komen we bij het Bijbelboek Rechters. Israël bestaat uit 12 stammen. Ze nemen steeds meer land over, zoals God ze beloofd heeft. Het enige wat ze daarvoor in ruil moeten doen is zich te houden aan de wet.
Jozua zei dan ook dat het volk Israël zich op de beloften van God moeten blijven vertrouwen en dapper gehoorzamen. Want zo staat er ‘Dan kunt u het (land) in bezit nemen, zoals Hij heeft beloofd. Wees daarom standvastig met betrekking tot de wet van Mozes. Wijk daar op geen enkele manier van af’. Aldus Jozua 23:5-6.
Het doel is dat het volk Israël op een zuivere plek een zuiver leven leiden en zo een voorbeeld zijn voor de omringende landen. Het innemen van dit land heeft dus niet als reden om kwaad te doen, maar dus om er voor te zorgen dat uiteindelijk iedereen op de wereld zich aan de liefdevolle wet van God zou houden die op dat moment vrijheid zou bieden. Inmiddels weten we dat mensen zich niet aan die wet kunnen houden en dat we iemand nodig hebben om ons aan de wetten te houden. Gelukkig is heel wat jaar later Jezus aan het kruis gestorven. Door de verhalen heen lezen we dan ook hoe het eigenlijk had moeten gaan en hoe het was gegaan. Daarin zien we al iets van de goedheid van Jezus.
Hoofdstuk 1 van Rechters gaat vooral over dat het volk Israël niet gehoorzaamd. Hun geloof en vertrouwen in God is niet radicaal genoeg. Ze durven geen risico te nemen.
Het volk is gezegend door God, maar als je niet durft te vertrouwen op die zegening en God niet met heel je hart aanbidt en leeft op basis van je eigen kracht. Dan is dat een gebrek aan geloof in Gods kracht. Misschien ken je dat ook wel in je eigen leven. Dat je allemaal signalen van God krijgt over je roeping en dat je je er maar niet aan houdt. Misschien durf je het niet of heb je een enorme strijd om over die drempel heen te gaan. Ik heb soms ook wel eens dat al mijn gedachten zeggen nu iets voor iemand te doen, maar dat mijn hele lichaam me tegen staat. Toen ik stage liep bij een inloophuis in Amsterdam Noord vond ik het heel lastig om op mensen af te stappen die ver van mij afstonden. Ik ging liever bij de oude mannen en vrouwen van Amsterdamse huize zitten met wie ik in alle veiligheid Rummikub kon spelen. Gelukkig had ik een geweldige stagebegeleider die me regelmatig over die drempel heen duwde en dan zei ‘Tim, ik heb een huisbezoek geregeld voor je. Je kan daar nu heen gaan. Het is een oud vrouwtje met 12 katten, succes!’. Dat van die katten zegt hij er dan bij, omdat hij weet dat ik er bang voor ben en dus enorm mijn grenzen aan het verleggen ben.
Maar terug naar het verhaal. Waarom moest dat volk Kanaän worden weggevaagd. Waarom was dat Gods oordeel. Ik vind dat heel lastig, want ik weet Gods liefde met deze wreedheid ook niet altijd te rijmen. Want als dat in deze tijd zou gebeuren dan kan ik me de weerstand al voorstellen. Nou ja het is natuurlijk ook soort van gebeurt na de 2e wereldoorlog met Israël en Gaza. Die oorlog is nog steeds bezig.
Het volk Kanaän was zo ontzettend wreed. De koning van Kanaän had bijvoorbeeld van 70 andere koningen de tenen en de vingers afgeknipt. Het moest een plek van reinheid zijn. Inmiddels gaan we er heel anders mee om. Het is ook 3200 jaar later. Als een land in de Midden-Oosten zich niet houden aan de norm die het westen heeft dan vallen we het ook, onder leiden van Amerika, binnen. Maar als er allemaal Oeigoeren in een vernietigingskamp zitten doen we niks. Net als met de situatie in Noord-Korea. Maar oh wé als de bijbel iets doet wat nu niet zouden kunnen aanzien. Oorlog wordt vaak gevoerd vanuit een financiële reden. Dit was niet het geval, dit ging erom om een zuivere plek van reinheid en vrijheid te bieden voor de hele wereld.
Dan het tweede hoofdstuk. Er komt een engel van God, vertellen dat ze ontrouw aan God waren. De engel is een teken dat het volk Israël uit genade gered is. De engel herinnert ze aan de reddende en trouwe God die zich houdt aan Zijn beloften. Door verbonden te sluiten met de Kanaänieten en ze onder hen te laten worden komt er geen einde aan de afgodsverering en is er dus geen rein leven. Ze konden het wel, maar ze wilden niet. Afgoderij is trouwens iets goeds zien uit Gods schepping als de bron van zekerheid, identiteit en macht. Zoals je huwelijk, je werk, je vermogen of de zon, zee, maan en sterren. De afgoderij van Kanaän zorgde ervoor dat ze verschrikkelijke en onethische handelingen verrichten. Ze kregen er niets voor terug, want afgoden zijn nep. Dus gingen ze steeds verder met hun offers door hun kinderen grootschalig te offeren. Afgoden zijn valstrikken om de te doen wat je niet wil en tegen de wil van God in.
Wat er verder gebeurt in het Bijbelboek Rechters is dat het volk Israël onderdrukt wordt door een willekeurig land. Dan geeft God een rechter en die bevrijd hen. Een rechter is niet een rechter zoals ons rechtssysteem kent. Het is meer een strijder, een soort van legeraanvoerder en die lost het op. Dan gaat het een tijdje goed en dan begint het allemaal weer opnieuw.
In de komende podcasts ga ik de rechters en de verhalen daarna uitleggen. Maar ik waarschuw je, de verhalen worden steeds erger en heftiger. Maar ik zal ze uitleggen en ook vertellen wat de hoop is die we eruit kunnen halen en hoe de verhalen een voorbode zijn van onvoorstelbare liefde van Jezus. Want Jezus is de Rechter der rechters.
De podcasts zal ik op chronologische volgorde doen. Dus ik begin met het verhaal van Otniël en daarna Ehud. Twee korte verhalen. Dan komt een groter verhaal van de eerste vrouwelijke rechter Debora, wat gaat over drie “redders” namelijk Debora, Barak en Jael. Hierna komt het verhaal van Gideon waar ik al eerder eens een podcast over heb gemaakt. Nu zal ik proberen een ander perspectief of een verdiepend verhaal te vertellen. Na Gideon komen twee hele kleine rechters waar zo weinig over geschreven staat dat ik ze niet ga behandelen. Dan komen de laatste twee rechters genaamd Jefta, die echt hele erge dingen doet en Simson. Simson is een beetje de slechte versie van Tarzan. Simson is de laatste rechter die beschreven wordt. Daarna komt een verhaal en daarvoor zal ik goed de tijd nemen, want die zijn ook echt bi-zar en leidt uiteindelijk tot de eerste burgeroorlog in Israël. Het laatste verhaal kan ik op het moment van schrijven nog niet helemaal plaatsen, dus daarvan weet ik nog niet of ik het zal delen, maar zal er goed onderzoek naar doen en iets moois van maken voor jullie.
Laat ik nog iets zeggen. In dit Bijbelboek wordt er veel gesproken over dat de Geest van God in die mensen zat die die verschrikkelijke daden deden. Dat wil niet zeggen dat God het goedkeurt en het steunt. Ik las laatst het boek de Alchimist van Pablo Coelho en in dat boek komen ze in een oorlog terecht. Toen werd er gevraagd door het hoofdpersonage waarom God niets doet. Waarom gereageerd werd dat God aan beide kanten staat en het daarom nog heel lang kon duren voor deze oorlog voorbij is. Daarmee wordt bedoeld dat God je kracht geeft in je strijd, maar dat het nog steeds je eigen keuze is hoe dat je er naar handelt. Want mensen met de Geest van God zijn ook nog steeds zondige mensen en kunnen dus ook nog steeds dingen doen die niet goed zijn in de ogen van God.
Ook staat er vaak dat er staat dat er geen koning was en het volk deed wat goed was in hun eigen ogen. Dat houdt in dat ze of Jezus nog niet hadden als Koning, of God niet zagen als Koning. Want God had ze allemaal duidelijk gemaakt wat goed was in Zijn ogen.
Ik hoop je te veel nieuwe inzichten te geven over het horrorboek. Want ook daarin is te lezen over de liefde en genade van God.
Volg me op Social Media
Be First to Comment